دسته بندی | علوم انسانی |
بازدید ها | 107 |
فرمت فایل | docx |
حجم فایل | 213 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 21 |
کتاب به عنوان یک عنصر فرهنگی در همه حال مورد توجه ملل در اعصار مختلف بوده است این شاخص فرهنگی با نفوذ خود ضمن انتقال دانش به مخاطب، بینش او را نسبت به محیط اطراف و دنیای پیرامون خود تغییر داده و روح تازه ای به خواننده خود می دهد، دریچه ای که هر انسانی را با افکار و اندیشه دیگران آشنا کرده، به آدمی بصیرت می دهد تا شعاع دید خود را گسترش داده و او را در همه حال با خود همراه می کند. اگرچه امروزه در نظام آموزشی کشور، کتابهای درسی از جایگاه خاصی برخوردارند، ولی برای بهبود سطح دانش و آگاهی دانش آموزان، لازم است در آموزش، از کتابهای مناسب کمک آموزشی همخوان با کتابهای درسی استفاده شود.
نظام آموزشی وظیفه دارد محتوای برنامه درسی و نیازهای یادگیرنده را در نظر بگیرد لذا آن نظام های آموزشی که به نیازهای متفاوت یادگیرندگان بیشتر توجه می کنند، توسعه بیشتری یافته و به سمت فردی شدن آموزش ها نیز پیش می روند. بر همین اساس، هرچه نظام آموزشی قوی تر شود کتابهای کمک آموزشی بیشتری نیز منتشر خواهد شد ( زرافشان، 1383). این در حالی است که تولید و بهره گیری از کتابهای درسی درکشورهای مختلف جهان به دو شیوه متمرکز و غیرمتمرکز انجام می شود و امروزه، اکثر کشورها به سمت کاهش تمرکز در برنامه درسی روی آورده اند و می کوشند کتاب های کمک آموزشی را به نیازهای یادگیرنده نزدیک کنند. در برنامه درسی متمرکز به نیازهای فردی، اقتضائات محلی، نزدیک شدن یادگیری به زندگی فردی دانش آموزان و محیط یادگیری آنها توجه چندانی نمی شود. در برخی از متون، از نظام آموزشی دانش آموز مدار یا برنامه مدار نام برده می شود که در واقع می توان نظام آموزشی دانش آموز مدار را غیر متمرکز و برنامه مدار را متمرکز به شمار آورد ( قزل ایاغ، 1383).
در ایران، استفاده از کتاب های درسی به صورت متمرکز است؛ یعنی کتاب های درسی از یک کانال تغذیه می شوند و یک متن واحد درسی در سراسر کشور تدریس می شود. اما در کشورهایی نظیرانگلستان،استرالیا، زلاندنو، آمریکا و سوئد به کارگیری کتاب های درسی غیرمتمرکز است؛ به این روش که معمولا یک برنامه ی ملی درسی اعلام می شود که هدف های آن روشن است و مدارس می کوشند به هدف های برنامه ی ملی نزدیک شوند و هیچ الزامی وجود ندارد که از یک کتاب درسی واحد برای رسیدن به این هدف ها کمک بگیرند. در اغلب اوقات، ممکن است معلم از بین منابع زیادی که وجود دارد منابعی را گزینش نموده و و در اختیار دانش آموزان قرار دهد؛ به عبارت دیگر، معلم حق دارد متنی که می خواهد تدریس کند، خود برگزیند ( آهنگری، 1383).
استفاده از تککتاب درسی از مشخصههای نظام آموزشی برنامهمدار است. در این نظام به دلیل اتکای صرف دانشآموزان و معلمان به کتابهای درسی، دامنه معلومات و دانش آنان محدود میشود و لذا مطالعه خارج از کتابهای درسی میتواند به تثبیت و تعمیق مطالب آموخته شده در کلاس درس منجر شود. فانی (1379) با اشاره به اینکه کتابهای درسی هر چقدر جامع و کامل باشد باز هم نمیتوانند شامل تمامی مطالب علمی مورد نیاز دانشآموزان باشند تصریح میکند کتاب کمک آموزشی، دانشآموز را به فعالیت و تحقیق بیشتر وادار میکند و مطالب علمی را بیشتر از حد کتاب به دانشآموز آموزش میدهد. همچنین قوه تفکر، استدلال و جامعنگری او را تقویت میکند و از حل مسائل کتابها خودداری کرده و راهحلهای متفاوت را فرا روی دانشآموز قرار میدهد.
اهمیت و نقش کتابهای کمک آموزشی بر کسی پوشیده نیست. کتابهای کمک آموزشی را می توان تسهیل کننده یادگیری و آموزش به شمار آورد. حسینی (1379) درباره نقش و جایگاه اساسی کتابهای کمک آموزشی در فرآیند یادگیری و یاددهی معتقد است:" اگر یک بسته آموزشی در اختیار دانش آموزان، اولیاء و مربیان قرار دهیم، در آن بسته می توانیم کتاب کمک آموزشی را تعریف کنیم، تا همه برای تسهیل انتقال دانش، با تثبیت دانش در دانش آموزان و با ایجاد انگیزه علمی از آن استفاده کنند. "